Фавқулодда ҳолатларда қилинадиган дуо ва зикрлар китоби
Юқоридаги зикр этган дуоларимиз ҳар кеча ва кундуз такрор қилинади. Яъни, ҳаммасининг муайян вақти бор. Аммо қуйида келтириладиган дуо ва зикрларга маълум бир вақт тайинланмаган, улар фавқулодда ҳолатлар юзага келганида айтилаверади.
Истихора дуоси
Жобир ибн Абдуллоҳ (р.а.) ривоят қиладилар: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бизга ҳамма ишларда истихорани (яхшилик сўраш) худди Қуръондан сура ўргатгандек ўргатар эдилар. У зот: «Бирортангиз бир ишни қасд қилса, фарздан ташқари икки ракъат намоз ўқисин. Сўнг:
«Аллоҳумма инний астахийрука биъилмика, ва астақдирука биқудротика ва ас`алука мин фазликал ъазийм. Фаиннака тақдиру ва ла ақдиру ва таъламу ва ла аъламу ва анта ъалламул ғ уйуб. Аллоҳумма ин кунта таъламу анна ҳазал амро хойрун лий фий дийний ва маъаший ва ъақибати амрий, ъажили амрий ва ажилиҳи, фақдурҳу лий ва йассирҳу лий, сумма барик лий фийҳи ва ин кунта таъламу анна ҳазал амро шаррун лий фий дийний ва маъаший ва ъақибати амрий, ъажили амрий ва ажилиҳи фасрифҳу ъанний вақдурлийал хойро ҳайсу кана сумма роззиний биҳ», деб ҳожатини айтсин», дедилар. (Маъноси: Аллоҳим, Сенинг илминг билан Сендан яхшилик сўрайман. Сенинг қудратинг билан Сендан қодирлик ва улуғ фазлингни сўрайман. Сен (ҳар нарсага) қодирсан, мен қодир эмасман. Сен (ҳар нарсани) билувчисан, мен билмайман. Сен ғайбни билувчисан. Эй Раббим, агар мана шу қилаётган ишим (ҳожатининг номини айтади) динимда, яшашимда, ишларимнинг оқибатида, дунё ва охиратимда мен учун яхши бўлса, уни менга насиб эт ва осон қил. Сўнг уни менга баракотли қил. Агар мана шу ишим (ҳожатининг номини айтади) динимда, яшашимда, ишларимнинг оқибатида, дунё ва охиратимда мен учун ёмон бўлса, мендан уни узоқлаштир, қаерда бўлса ҳам, мен учун яхшиликни тақдир қил ва мени ундан рози эт.) Имом Бухорий ривоятлари
Уламолар: Намоз ва мазкур дуо билан истихора қилиш мустаҳаб амалдир», дейишди. У икки ракъат бўлиб, фарз намозидан олдинги ё кейинги суннат намозларида, таҳиййатул масжид ва бундан бошқа нафл намозларида ҳам ҳосил бўлаверади. Фотиҳа сурасидан кейин биринчи ракъатда «Қул йа аййуҳал кафирун»ни, иккинчи ракъатда эса «Қул ҳуваллоҳу аҳад»ни ўқийди. Дуони юқорида зикр қилганимиз билан бошлаб, Аллоҳга ҳамд ва Расулуллоҳга саловот ва салом айтиш билан якунлайди. Ҳадиси шарифда зикр қилинганидек, истихорани ҳар бир ишда қилиш мустаҳабдир. Агар истихора қилгандан кейин қалби қайси томонга мойил бўлса, ўшани бажараверади.
Абу Бакр (р.а.) айтадилар: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бир иш қилишни хоҳласалар:
«Аллоҳумма хир лий вахтар лий», деб айтардилар».
(Маъноси: Аллоҳим, менга яхшилик ихтиёр қил) Термизий заиф иснод билан ривоят қилганлар.
Анас (р.а.) ривоят қиладилар: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам менга: «Эй Анас, агар бирор ишни қасд қилсанг, Раббингга етти марта истихора қил, сўнгра қалбингга яқинига қара, яхшилик ана шундадир», дедилар». Ибн Сунний ғариб санад билан ривоят қилганлар.
Муҳим ишларда ва қийинчиликдаги дуолар
Ибн Аббосдан (р.а.) ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам маҳзунликда:
«Ла илаҳа иллаллоҳул ъазиймул ҳалийм, Ла илаҳа иллаллоҳу роббул ъаршил ъазийм, Ла илаҳа иллаллоҳу роббус самавати ва роббул арзи роббул ъаршил карийм», деб айтардилар. (Маъноси: « Ҳалим ва улуғ Аллоҳдан бошқа илоҳ йўқ. Улуғ аршнинг рабби бўлган Аллоҳдан бошқа илоҳ йўқ. Мукаррам аршнинг ва еру осмонларнинг рабби бўлган Аллоҳдан бошқа илоҳ йўқ.) Бухорий ва Муслим ривоятлари
Анасдан (р.а.) ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга бирор иш машаққат ёки маҳзунлик келтирса:
«Йа ҳаййу йа қоййуму бироҳматика астағису», дер эдилар. (Маъноси: «Эй ҳай ва қаййум сифатли Зот, Сенинг раҳматинг ила ёрдам сўрайман.) Термизий ривоятлари
Абу Ҳурайрадан (р.а.) ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга бирор иш хафалик олиб келса, бошларини осмонга кўтариб:
«Субҳаналлоҳил ъазийм», дер, дуо қилмоқчи бўлсалар: «Йа ҳай, йа қоййум»ни айтар эдилар. Имом Термизий ривоятлари
Анас (р.а.) айтадилар: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам кўпинча:
«Аллоҳумма атина фид дунё ҳасанатан ва фил ахироти ҳасанатан ва қина ъазабан нар», деб дуо қилар эдилар». (Маъноси: «Эй Аллоҳим, дунёда ҳам, охиратда ҳам яхшиликни бер. Дўзах азобидан бизларни сақла.) Имом Бухорий ривоятлари
Али (р.а.) ривоят қиладилар: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам агар менга бирор қийинчилик ёки хафачилик етса, қуйидаги калималарни айтишни буюрдилар:
«Ла илаҳа иллаллоҳу каримул ъазийм. Субҳанаҳу табарокаллоҳу роббул ъаршил ъазийм. Алҳамду лиллаҳи роббил ъаламийн». (Маъноси: Улуғ ва карим сифатли Аллоҳдан бошқа илоҳ йўқ. Улуғ арш рабби Аллоҳ баракотли ва покдир. Оламлар рабби Аллоҳга ҳамд бўлсин.) Насоий ва Ибн Сунний ривоятлари
Асмо бинти Умайс (р.а.) ривоят қиладилар: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам менга: «Қийинчилик пайтларида айтиладиган калималарни сенга ўргатайми?
«Аллоҳу Аллоҳу роббий, ла ушрику биҳи шай`а», деб айт», дедилар». (Маъноси: Аллоҳ, раббим Аллоҳ. Унга бирор нарсани шерик қилмайман.) Абу Довуд, Ибн Можа ривоятлари
Абу Қатодадан (р.а.) ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ким хафалик пайтида Оятул курсий ва Бақара сурасининг охирги оятларини ўқиса, Аллоҳ таоло унга ёрдам беради», дедилар. Ибн Сунний ривоятлари
Саъд ибн Абу Ваққосдан (р.а.) ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Мен бир калимани биламан, уни маҳзунликка тушиб қолган киши айтса, нажот топади. У калима биродарим Юнус алайҳиссалом (балиқнинг қорнига тушиб қолганларидан кейин) зулматларда туриб:
«Ла илаҳа илла анта субҳанака инний кунту миназ золимийн» (Анбиё сураси, 87-оят), дея қилган дуоларидир», дедилар. (Маъноси: Сендан бошқа илоҳ йўқ. Эй пок Парвардигор, албатта, мен (ўз жонимга) зулм қилувчилардан бўлдим. Ибн Сунний ривоятлари
Саъднинг ривоятларида: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Бирор мусулмон киши Юнус алайҳиссаломнинг балиқ қорнида Раббларига қилган дуолари – «Ла илаҳа илла анта субҳанака инний кунту миназ золимийн»ни айтиб, дуо қилса, дуоси ижобат бўлади», дедилар. Термизий ривоятлари
Бирор нарсадан қўрққанда айтиладиган зикрлар
Савбондан (р.а.) ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламни бирор нарса чўчитса:
«Ҳуваллоҳ, Аллоҳу роббий ла шарийка лаҳ», деб айтардилар. (Маъноси: У Аллоҳдир. Аллоҳ менинг раббимдир. Унинг шериги йўқдир.) Ибн Сунний ривоятлари
Ғам ёки ташвиш етганида айтиладиган зикрлар
Абу Мусо Ашъарийдан (р.а.) ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Кимга ғам-ташвиш етса, ушбу калималар билан дуо қилсин, деганларида, бир киши: «Эй Расулуллоҳ мана шу калималардан бебаҳра қолган киши хасоратдами» деди, Расулуллоҳ: «Ҳа», деб жавоб бердилар. Сўнгра, «Бу калималарни ўзинглар айтиб, бошқаларга ҳам ўргатинглар. Ким бир нарса талабида ана шу калималарни айтса, Аллоҳ ундан хафаликни кетказиб, хурсандчилигини зиёда қилади», деб ўша калималарни айтдилар:
«Ана ъабдука, ибну ъабдика, ибну аматика фи қобзотик, насийатий бийадик, мазин фиййа ҳукмук, ъадлун фиййа қозоук, ас`алука бикулли исмин ҳува лака саммайта биҳи нафсака ав анзалтаҳу фи китабика ав ъалламтаҳу аҳадан мин холқика ав иста`сарта биҳи фийъилмил ғойби ъиндака ан тажъалал Қуръана нуро содрий ва робийъа қолбий ва жилаа ҳузний ва заҳаба ҳаммий». (Маъноси: Мен Сенинг қулингман, қулингнинг ўғлиман, чўрингнинг зурриётиман. Кокилим Сенинг қўлингда. Ҳукминг менинг устимда жорийдир. Сенинг ҳукминг одилдир. ўзингни номлаган ёки китобингда нозил қилган ёки халқингдан бирор кишига ўргатган ёки ғайб илмингда сақлаб қўйган исмларинг ила сўрайманки, Қуръонни дилимнинг нури, қалбимнинг баҳори, маҳзунлигимни аритувчи ва ғамимни кеткизувчи қил.) Ибн Сунний ривоятлари
Қийин аҳволга тушиб қолганда айтиладиган дуо
Али (р.а.) ривоят қиладилар: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам менга: «Эй Али, қийин аҳволга тушиб қолганда айтиладиган калималарни ўргатайми?» дедилар. «Аллоҳ мени сизга фидо қилсин, ўргатинг», дедим. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Агар қийин аҳволга тушиб қолсанг,
«Бисмиллоҳир роҳманир роҳийм. Ва ла ҳавла ва ла қуввата илла биллаҳил ъалиййил ъазийм», деб айт. Чунки Аллоҳ мана шу дуо билан хоҳлаганича, ҳар турлик балолардан халос қилади», дедилар». Ибн Сунний ривоятлари
Бир қавмдан қўрққанда айтиладиган дуо
Абу Мусо Ашъарийдан (р.а.) ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам агар бирор қавмдан хавфсирасалар:
«Аллоҳумма инна нажъалука фий нуҳуриҳим ва наъузу бика мин шуруриҳим», деб айтардилар. (Маъноси: Эй Раббим, биз Сени уларга рўпара қўямиз ва Сенинг номинг ила уларнинг ёмонлигидан паноҳ тилаймиз.) Абу Довуд ва Насоий ривоятлари
Душманга қараганда айтиладиган дуо
Анасдан (р.а.) ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам душманга йўлиққанларида:
«Йа малика йавмиддин иййака аъбуду ва иййака астаъийн», деб айтганларида, кишиларни ерга ётқизиб, фаришталар олдидан ва орқасидан ураётганини кўрдим» (Маъноси: Эй қиёмат кунининг Подшоҳи, Сенгагина ибодат қиламан, Сендангина ёрдам сўрайман.) Ибн Сунний ривоятлари
Бирор иш оғир келганида айтиладиган дуолар
Абу Ҳурайрадан (р.а.) ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Кучли мўмин Аллоҳ таолога кучсиз мўминдан яхшироқ ва маҳбуброқдир. Ҳар иккаласида яхшилик бор. Сенга фойда берадиган нарсага ҳарис бўл. Аллоҳдан ёрдам талаб қил. Ожизлик қилма. Агар сенга бирор мусибат етса, агар ундоқ қилганимда, бундоқ бўларди, деб айтма. Балки, Аллоҳнинг тақдири, У хоҳлаган нарса бўлади, де. Чунки «агар» калимаси шайтон амалини очади», дедилар. Имом Муслим ривоятлари
Авф ибн Молик (р.а.) ривоят қиладилар: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам икки киши ўртасида ҳукм қилдилар. Зарарига ҳукм қилинган киши:
«Ҳасбийаллоҳу ва ниъмал вакийл» деб айтди. Шунда «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Аллоҳ таоло ожизни маломат қилади. Сен кучлиликни маҳкам тут. Агар сен ёқтирмайдиган бирор иш содир бўлса, « Ҳасбийаллоҳу ва ниъмал вакийл», деб айт», дедилар». (Маъноси: Аллоҳнинг ўзи менга кифоя қилади. У қандай яхши вакил.) Абу Довуд ривоятлари
Бир иш оғирлик қилганида айтиладиган дуо
Анасдан (р.а.) ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам:
«Аллоҳумма ла саҳла илла ма жаъалтаҳу саҳлан ва анта тажъалул ҳазна иза ши`та саҳла», деб айтардилар. (Маъноси: Аллоҳим, Сен енгил этган нарсагина енгилдир. Агар Сен хоҳласанг, қаттиқ ерни ҳам текис қилувчисан.) Ибн Сунний ривоятлари
Яшаш қийинлашганда айтиладиган зикр
Ибн Умар (р.а.) ривоят қиладилар: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Бирортангизнинг яшаши қийинлашиб қолса, уйидан кўчага чиқаётиб, қуйидаги дуоларни айтишдан нима манъ қилади?
«Бисмиллаҳи ъала нафсий ва малий ва диний. Аллоҳумма роззиний биқозоика ва барик лий фийма қуддиро лий ҳатта ла уҳибба таъжийла ма аххорта ва ла та`хийро ма ъажжалта». (Маъноси: Нафсим, молим ва динимга Аллоҳнинг исмини айтаман. Эй Раббим, қазои қадарингдан мени рози эт. Ва тақдир қилган нарсангни мен учун баракали қил. Токи, кечиктирган нарсангни шошилтиришни ва шошилтирган нарсангни кечиктиришни яхши кўрмайин.) Ибн Сунний ривоятлари
Катта-кичик мусибат етганида айтиладиган дуо
Аллоҳ таоло Бақара сурасининг 155 - 156-оятларида:
«Бирор мусибат етса: «Албатта, биз Аллоҳнинг (бандаларимиз) ва албатта, биз У зотга қайтгувчилармиз», дейдиган собирларга хушхабар беринг. Ана ўшаларга Парвардигорлари томонидан саловот (мағфират) ва раҳмат бордир. Ана ўшалар ҳақ йўлни топгувчилардир» , деб айтган.
Абу Ҳурайрадан (р.а.) ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ҳар бир нарсада истиржоъ (яъни, «инна лиллаҳи ва инна илайҳи рожиъун», деб) айтинг, ҳатто оёқ кийимингизнинг ипи (узилгани) учун ҳам, чунки у ҳам мусибатдир», дедилар». Ибн Сунний ривоятлари
Қарзини тўлашга қурби етмаганида айтиладиган дуо
Алидан (р.а.) ривоят қилинади. Бир қул озод бўлиш учун шартлашилган баҳодаги маблағни тополмай, Ҳазрати Алидан (р.а.) ёрдам сўради. Шунда у зот: «Сенга Расулуллоҳ ўргатган калималарни ўргатайми? Агар
«Аллоҳумма акфиний биҳалалика ъан ҳаромика ва а ғ ниний бифазлика ъамман сивака» дуосини ўқиб юрсанг, қарзинг тоғнинг бир тарафича бўлса ҳам, халос бўласан», дедилар. (Маъноси: Эй Раббим, ҳаром (аралаштирмай) ҳалолинг билан менга кифоя эт. Фазлинг ила ўзингдан бошқалардан беҳожат қил.) Имом Термизий ривоятлари
Қўрққанда айтиладиган дуолар
Валид ибн Валид (р.а.) Набий соллаллоҳу алайҳи васалламга: «Эй Расулуллоҳ, мен қўрқяпман», деганларида, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Тўшагингга ётганингда:
«Аъузу бикалиматиллаҳит таммати мин ғозобиҳи ва ъиқобиҳи ва шарри ъибадиҳи ва мин ҳамазатиш шайатийни ва ан йаҳзуруни», деб айт, шунда сенга бирор нарса зарар бермайди ва яқинлаша олмайди», дедилар. (Маъноси: Аллоҳнинг мукаммал калималари билан Унинг ғазабидан, азобидан, бандаларининг ёмонлигидан, шайтон васваса қилиб, менинг ҳузуримда ҳозир бўлишидан паноҳ тилайман.) Ибн Сунний ривоятлари
Баро ибн Озибдан (р.а.) ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг олдиларига бир киши келиб, безовталикдан шикоят қилди. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам:
«Субҳанал маликил қуддус, роббил малаикати варруҳ, жаллалтас самавати вал арза бил ъиззати вал жабарут», деб айтишни кўпайтир», дедилар. (Маъноси: Фаришталар ва Жаброил алайҳиссаломнинг рабби ва қуддус, малик сифатли Аллоҳни поклаб ёд этурман. Еру осмонларни иззатинг ва жабарут сифатинг ила улуғ қилдинг.) Ибн Сунний ривоятлари
Эси оғганда ва бирор нарса чаққанда ўқиладиган дуолар
Абу Саид Худрийдан (р.а.) ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг саҳобаларидан бир нечтаси сафарга чиқишди. Улар араб маҳаллаларидан бирига тушиб, меҳмон қилишини сўрашди. Маҳалладагилар эса, уларни меҳмон қилишдан бош тортишди. Ногаҳон, ана шу маҳалла оқсоқолини бир нарса чақиб олди. Унга ҳамма нарсани қилиб кўришди, аммо фойда бермади. Баъзилар: «Ана у меҳмонларга боринглар-чи, шояд, уларда бирор нарса бўлса?» дейишди. Улар бориб: «Эй меҳмонлар жамоаси, бизнинг бошлиғимизни бир нарса чақиб олди. Ўамма ҳаракатни қилиб кўрдик, аммо фойда бермади. Сизларда бирор нарса борми?» деб сўрашди. Меҳмонлардан биттаси: «Аллоҳга қасамки, мен дам солинадиган бир дуони биламан. Лекин сизлардан бизни меҳмон қилишингизни сўраганимизда, рад этдинглар. Бизга бу дуонинг эвазига бирор нарса бермасанглар, уни айтмайман», деди. Улар бир тўда қўй беришга келишиб олишди. Шунда у саҳоба «Алҳамду лиллаҳи роббил ъаламийн»ни (яъни, Фотиҳа сурасини) ўқиб суфлади. Оқсоқол гўё арқондан чиққандек ҳаракатга келди. Унда бирор оҚриқ қолмай юриб кетди. Кейин улар келишилган нарсани беришди. Саҳобалар: «Уни тақсимланглар», дейишган эди, дам солган киши: «Расулуллоҳдан бу тўғрида сўраб, бизга бирор нарсани буюрмагунларича тақсимламанглар», деди. Саҳобалар Расулуллоҳ ҳузурларига бориб, бу воқеани айтиб беришди. Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Сен унинг (Фотиҳа сурасининг) шифо эканини қаердан билдинг? - дедилар, сўнгра, тўғри қилибсизлар, уларни тақсимланглар. Менга ҳам улуш ажратинглар», деб кулиб қўйдилар. Имом Бухорий ва Имом Муслим ривоятлари
Бошқа ривоятда эса: «Фотиҳани ўқиб, суфлаб қўйди. Сўнг ҳалиги киши тузалиб кетди», дейилади.
Абдураҳмон ибн Абу Лайлодан (р.а.) ривоят қилинади. Бир киши Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳузурларига келиб: «Менинг иним касал», деди. Расулуллоҳ: «Унинг касали нима?» деб сўрадилар. У киши: «Бир оз жунунлиги бор», деди. Набий: «Уни менга олиб кел», дедилар. У кишини олиб келишди. Набий беморни олдиларига ўтқизиб, унга Фотиҳа сурасини, Бақаранинг аввалги тўрт оятини ва ўртадаги икки оятини (яъни, 163-164-оятларини), Оятул курсийни, яна Бақаранинг охирги уч оятини, Оли Имроннинг илк ва 18-оятини, Аърофнинг 54-оятини, Мўминуннинг 116-оятини, Жин сурасининг 3-оятини, Соффат сурасининг аввалги ўн оятини, Ҳашрнинг охирги уч оятини, «Қул ҳуваллоҳу аҳад»ни, «Қул аъузу бироббил фалақ»ни, «Қул аъузу бироббин нас»ни ўқидилар. Ибн Сунний ривоятлари
Хорижа ибн Салт амакиларидан ривоят қиладилар: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳузурларига бордим ва мусулмон бўлдим. Қайтишда бир қавмнинг ёнидан ўтиб кетаётганимда, уларнинг олдида бир жинни одамни кўрдим. У занжир билан бо ғ ланган эди. Шунда унинг аҳли: «Биз эшитдикки, сизнинг дўстингиз яхши нарса келтирган эмиш (яъни, Расулуллоҳнинг рисолатларини назарда тутяпти). Сенда даволайдиган бирор нарса борми?» деб сўрашди. Мен Фотиҳа сурасини ўқиб дам солдим. Улар менга юзта қўй беришди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга бориб, бунинг хабарини бердим. Расулуллоҳ: «Бундан бошқасини ҳам айтдингми?» дедилар. Мен: «Йўқ», дедим. «Уни ол, умрим ҳаққи, кимдир ботил билан дам солиб ризқланади. Сен хақ билан дам солиб, унинг орқасидан ризқландинг», дедилар». Абу Довуд ривоятлари
Хорижа (р.а.) амакиларидан ривоят қиладилар: «Расулуллоҳ ҳузурларидан келатуриб, араб маҳаллаларидан бирига етганимизда: «Сизларда даво (бўладиган бирор нарса) борми?» дейишди. Улар маҳкам қилиб бо ғ ланган, эси кетиб қолган кишини олиб келишди. Мен унга уч кун эрталаб ва кечқурун Фотиҳа сурасини ўқиб суфлаб қўйдим. Унинг касали тузалди. Бунинг эвазига менга нарса беришди. Мен олмай туриб олдим. «Ундоқ бўлса, Расулуллоҳдан сўра», дейишди. Расулуллоҳ алайҳиссаломдан сўраган эдим, у зот: «Умрим ҳаққи, кимдир ботил билан ейди. Сен эса, ҳақ билан единг», дедилар». Абу Довуд ва Ибн Сунний ривоятлари
Абдуллоҳ ибн Масъуд (р.а.) дардга чалинган бир кишининг қулоғига ниманидир ўқидилар. У соғайиб кетди. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Унинг қулоғига нима деб айтдинг?» деганларида, «Мўминун» сурасининг 115-оятидан то охиригача ўқиганларининг хабарини бердилар. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Агар бирор киши мана шу оятларни ишонч билан ўқиса, тоҚни ҳам майдалаб юборади», дедилар. Ибн Сунний ривоятлари.
Болаларга ва бошқаларга паноҳ тиланадиган дуо
Ибн Аббосдан (р.а.) ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Ҳасан ва Ҳусайнларга
«Уъийзукума бикалиматиллаҳит таммати мин кулли шайтонин ва ҳаммаҳ ва мин кулли ъайнин ламмаҳ», дуосини ўқиб паноҳ тилар ва: «Бу дуо отангиз Исмоил ва Исҳоқ алайҳимоссаломларнинг паноҳ тилайдиган дуолари эди», деб айтар эдилар. (Маъноси: Аллоҳнинг мукаммал калималари билан ҳар бир шайтондан, зарарли ҳашаротлардан ва ёмон кўздан сизларга паноҳ тилайман.) Имом Бухорий ривоятлари
Йиринглаганда, яллиғланганда ва аъзоларга тошадиган нарсаларга айтиладиган дуо
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг аёлларидан бири ривоят қиладилар: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам менинг ҳузуримга кирдилар. Бармоғим яллиғ ланган эди. Шунда Расулуллоҳ: «Сенда ғаров қамиши (Ҳиндистондан келтирилган ўсимлик) борми?» деб сўрадилар. Уни бармоғимга қўйдилар ва:
«Аллоҳумма муса ғирол кабийр ва мукаббирос соғийр, со ғ ир ма бий», деб айт, шунда у сендан йўқолади», дедилар». (Маъноси: Эй каттани кичик, кичикни катта қилувчи Зот, мендаги нарсани кичик қил.) Ибн Сунний ривоятлари
Ўлимни эслашни кўпайтиришнинг мустаҳаблиги
Абу Ҳурайрадан (р.а.) ривоят қилинади. Расулуллоҳ алайҳиссалом: «Лаззатларни кетказувчи (ўлимни) кўп зикр қилинглар», дедилар. Термизий, Насоий, Ибн Можа ривоятлари
Касалнинг аҳволини унинг аҳли ва қариндошларидан сўраш ҳамда сўралган кишининг жавоби тўғрисида
Ибн Аббос (р.а.) ривоят қиладилар: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ўлим тўшагида ётган эдилар. Али ибн Абу Толиб (р.а.) у зотнинг ҳузурларидан чиққанларида, одамлар: «Эй Абул Ҳасан, Расулуллоҳнинг аҳволлари қандай?» деб сўрашди. Шунда Али (р.а.): «Алҳамду лиллаҳ, шифо топган ҳолда тонг оттирдилар», дедилар». Имом Бухорий ривоятлари
Касал айтадиган, унинг ҳузурида айтиладиган ва ўқиладиган зикрлар ҳақида
Оиша (р.а.) айтадилар: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам тўшакларига ётишда икки кафтларини жамлаб, сўнг унга суфлар ва: «Қул ҳуваллоҳу аҳад», «Қул аъузу бироббил фалақ», «Қул аъузу бироббин нас» сураларини ўқир, икки кафтлари билан қодир бўлганларича таналарига суртар эдилар. Суртишни бошлари, юзлари ва таналарининг олд томонидан бошлардилар. Уч марта шундай қилардилар. Шикоят қилсам, менга ҳам ана шундай қилишни буюрар эдилар». Бухорий ва Муслим ривоятлари
Бошқа бир саҳиҳ ривоятда: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ўлим тўшагида ётганларидаги касалликларида ҳам иккита «Қул аъузу»ни ўқиб, ўзларига дам солардилар», дейилади.
Оиша (р.а.): «Расулуллоҳнинг аҳволлари о ғ ирлашганида, ана шуларни қўлларига ўқиб суфлаб, баракали бўлгани ўз қўлларини ўзларига суртар эдим», дейдилар.
Оишадан (р.а.) ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга биров бир нарсадан – чақами, жароҳатми – шикоят қиладиган бўлса, кўрсатгич бармоқларини ерга қўйиб, сўнгра кўтариб, қуйидаги дуони ўқир эдилар:
«Бисмиллаҳи турбату арзина бирийқоти баъзина йушфа биҳи сақиймуна биизни роббина». (Маъноси: Аллоҳнинг исми билан, ерларимизнинг тупро ғ и билан, баъзиларимизнинг тупуги билан Раббимизнинг изни ила касалларимиз шифо топади.) Бухорий, Муслим, Абу Довуд ва бошқалар ривоят қилишган.
Оишадан (р.а.) ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам аҳлларидан баъзиларига ўнг қўлларини суртиб, паноҳ тилаб, қуйидаги дуони ўқирдилар:
«Аллоҳумма роббан наси азҳибил ба`са ишфи анта шафий ла шифаа илла шифаука шифаан ла йу ғ одиру сақома». (Маъноси: Аллоҳим, Сен инсонларнинг раббисан, қийинчиликларни кетказ, шифо бер, Сен шифо берувчисан. Сенинг шифоингдан бошқа шифо йўқ. Сен берган шифо бирорта ҳам касаллик қолдирмайди.) Бухорий ва Муслим ривоятлари
Бошқа ривоятда: «Эй инсонлар Рабби, касалликни кетказ. Шифо Сени қўлингда, сендан бошқа уни очувчи йўқ», дейилган.
Анасдан (р.а.) ривоят қилинади. Бу зот Собитга (р.а.): «Расулуллоҳ дам солиб ўқийдиганлари билан дам солайми?» деб қуйидагиларни айтдилар: «Аллоҳумма роббан нас, музҳибал ба`си ишфи анта шафий, ла шафия илла анта шифа`а ла йу ғ одиру сақома». (Маъноси: Аллоҳим, Сен инсонларнинг раббисан, қийинчиликларни кетказ, шифо бер, Сен шифо берувчисан. Сенинг шифоингдан бошқа шифо йўқ. Сен берган шифо бирорта ҳам касаллик қолдирмайди.) Имом Бухорий ривоятлари
Усмон ибн Абул Осийдан (р.а.) ривоят қилинади. У зотга касаллик етганидан Расулуллоҳга шикоят қилдилар. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам у зотга: «О ғ риётган ерингга қўлингни қўй, «Бисмиллоҳ»ни уч марта айтиб:
«Аъузу биъиззатиллаҳи ва қудротиҳи мин шарри ма ажиду ва уҳазиру», деб етти марта ўқи», дедилар. (Маъноси: Аллоҳнинг иззати ва қудрати ила ўзимда топадиган ва ҳазар қиладиган нарсанинг ёмонлигидан паноҳ тилайман.) Имом Муслим ривоятлари
Саъд ибн Абу Ваққос (р.а.) ривоят қиладилар: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам касаллигимда мени кўргани кириб:
«Аллоҳумма ишфи Саъдан, Аллоҳумма ишфи Саъдан, Аллоҳумма ишфи Саъдан» (Саъдга шифо бер), деб айтдилар». Имом Муслим ривоятлари
Ибн Аббосдан (р.а.) ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ким касал кўргани борганида, агар ажали етмаган бўлса, унинг ҳузурида етти марта:
«Ас`алуллоҳал ъазийм роббал ъаршил ъазийм ан йашфийака», деса, Аллоҳ таоло уни касалидан халос қилади», дедилар. (Маъноси: Улуғ Аллоҳдан, буюк арш Раббидан сенга шифо беришини сўрайман.) Абу Довуд ва Термизий ривоятлари
Абдуллоҳ ибн Амр ибн Осдан (р.а.) ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Агар бир киши беморнинг зиёратига келса:
«Аллоҳумма ишфи ъабдака йанкау лака ъадувван ав йамший лака ила солатин», деб айтсин», дедилар. (Маъноси: Эй Раббим, Сенинг душманингга зарба берувчи ёки Сен учун намозга юрувчи кишига шифо бер.) Абу Довуд ривоятлари
Али (р.а.) айтадилар: «Мен касалимдан шикоят қилиб: «Эй Раббим, агар ажалим яқинлашган бўлса, мени роҳатлантир, агар ажалимни кечиктирган бўлсанг, мендан касалликни кўтар. Агар бало келтирган бўлсанг, менга сабр бер», деб айтаётганимда, ногаҳон олдимдан Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ўтиб қолдилар. Ва: «Нима дединг?» деб сўрадилар. Мен айтганларимни такрорладим. У зот оёқлари билан мени туртиб: «Йўқ,
«Аллоҳумма ъафиҳи» ёки «Аллоҳумма ишфиҳи» (Эй Раббим, офиятда қил ёки шифо бер), деб айт», дедилар. Мен ана шу кундан кейин касалликдан шикоят қилмадим». Имом Термизий ривоятлари
Анасдан (р.а.) ривоят қилинади. Бир аъробий иситма чиқариб ётганида, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам уни кўргани кириб: «Бу касаллик гуноҳларга каффорат бўлувчи ва покловчидир», дедилар. Ибн Сунний ривоятлари
Абу Умомадан (р.а.) ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Касални зиёрат қилиш унинг пешонасига қўлни қўйиш ёки қўлини ушлаб, аҳволи нечук эканини сўраш билан мукаммал бўлади», дедилар. Термизий ривоятлари
Ибн Суннийнинг ривоятларида: «Касал кўришнинг мукаммаллиги касалга қўлни қўйиб туриб: «Қандай тонг оттирдинг?» ёки «Нечук кечлатдинг?» деб айтишдир», дейилади.
Салмон (р.а.) айтадилар: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам мени касаллигимда кўргани кириб: «Эй Салмон:
«Шафаллоҳу сақомака ва ғофаро занбака ва ъафака фий дийника ва жисмика ила муддати ажалика», дедилар».
(Маъноси: Аллоҳ сенга шифо бериб, гуноҳингни кечирсин. Ажалинг келгунича жисминг ва динингни офиятда қилсин.) Ибн Сунний ривоятлари
Усмон ибн Аффон (р.а.) ривоят қиладилар: «Мен касал бўлганимда, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам менга паноҳ тилардилар. Бир куни:
«Бисмиллаҳир роҳманир роҳийм. Уъийзука биллаҳил аҳадис сомад, аллазий лам йалид ва лам йулад ва лам йакуллаҳу куфуван аҳад. Мин шарри ма тажиду», деб менга паноҳ тиладилар. Буни айтиб бўлганларидан кейин тик туриб: «Эй Усмон, мана шу калималар билан паноҳ тила, бошқаси билан улардек паноҳ тилай олмайсан», дедилар». (Маъноси: Якка, беҳожат, туғмаган, туғилмаган ва бирор тенги йўқ Аллоҳ номи ила етадиган нарсанинг ёмонлигидан паноҳ тилайман.) Ибн Сунний ривоятлари
